Het is aangetoond dat het placebo-effect hersenmechanismen inschakelt die overtuigingen, verwachtingen en conditioneringen veranderen om iemands pijnervaring te verminderen. Uit onderzoek blijkt dat mindfulness-meditatie kan leiden tot blijvende verbeteringen bij chronische pijn, en men denkt dat dit effect optreedt door activering van de placebo-respons. Volgens nieuw onderzoek is pijnvermindering door mindfulness-meditatie niet alleen groter dan een placebo, maar maakt het hierbij ook gebruik van andere neurale patronen. Dit zou impliceren dat de werkzaamheid van mindfulness-meditatie niet verklaard kan worden door het placebo-effect.
In het onderzoek werd functionele magnetische resonantie beeldvorming (fMRI) gecombineerd met multivariate patroonanalyse (MVPA), een vorm van machinaal leren onder toezicht. Mindfulness-meditatie bleek neurale pijnpatronen op een andere manier te beïnvloeden dan het placebo-effect.
Volgens de onderzoekers leveren de bevindingen nieuw bewijs dat mindfulness-meditatie de zintuiglijke en meer emotioneel gerichte dimensies van de pijnervaring beïnvloeden. De resultaten van deze studie suggereren dat de hersensystemen die ten grondslag liggen aan pijnverlichting door mindfulness-meditatie en placebo verschillend zijn en elkaar niet overlappen. Het onderzoek is een belangrijke stap in de integratie en verdere acceptatie van mindfulness-meditatie in bestaande pijnrevalidatiecentra.
Bronvermelding
Riegner G, Dean J, Wager TD, Zeidan F. Mindfulness meditation and placebo modulate distinct multivariate neural signatures to reduce pain. Biological Psychiatry. August 29, 2024. [Epub ahead of print].
